กำเนิดพิภพวานร เป็นภาพยนตร์บันเทิงคดีวิทยาศาสตร์จากประเทศสหรัฐอเมริกา ออกฉายเมื่อ ค.ศ. 2011 กำกับโดย รูเพิร์ท ไวแอ็ตต์ นำแสดงโดย เจมส์ แฟรนโก, ฟรีดา พินโต, จอห์น ลิธโกว์, ไบรอัน ค็อกซ์, ทอม เฟลตัน, เดวิด โอเยโลโว, และ แอนดี้ เซอร์คิส เขียนบทโดย ริก จาฟฟา และ อแมนด้า ซิลเวอร์ ผลิตโดย ทเวนตีท์เซนจูรีฟอกซ์ และเป็นภาครีบู๊ตของภาพยนตร์ชุด พิภพวานร โดยถือเป็นภาคแรกเริ่มของภาพยนตร์ชุดใหม่ เนื้อหาหลักคล้ายคลึงกับภาคสี่ของภาพยนตร์ชุดต้นฉบับ คือ มนุษย์วานรตลุยพิภพ (Conquest of the Planet of the Apes) (1972) แต่ไม่ใช่การสร้างใหม่ของภาพยนตร์เรื่องนี้โดยตรง
ภาพยนตร์ออกฉายเมื่อ 5 สิงหาคม 2011 ประสบความสำเร็จทั้งทางรายได้และคำวิจารณ์ ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลออสการ์สาขาเทคนิคพิเศษยอดเยี่ยม เสนอชื่อเข้าชิงรางวัลแซเทิร์นอวอร์ด 5 รายการ รวมถึงผู้กำกับยอดเยี่ยมและบทภาพยนตร์ยอดเยี่ยม โดยได้รับรางวัลภาพยนตร์ไซไฟยอดเยี่ยม นักแสดงสมทบชายยอดเยี่ยมสำหรับ Serkis และเทคนิคพิเศษยอดเยี่ยม การแสดงเป็นลิงซีซาร์โดยแอนดี้ เซอร์คิส นั้นได้รับการชื่นชมอย่างมาก จนได้รับการเสนอชื่อเข้ารับรางวัลจากหลายสถาบันรางวัลที่ก่อนหน้านี้ยังไม่ให้ความสำคัญกับการแสดงผ่านโมชั่นแคปเจอร์ มีภาคต่ออีก 2 ภาค ได้แก่ รุ่งอรุณแห่งอาณาจักรพิภพวานร (2014) และ มหาสงครามพิภพวานร (2017)